| News topics |
|
Политика.Митинги. Пикеты. Партии [901]
|
|
Мысли. Думы.Мнения, обсуждения, реплика, предложения [263]
|
|
Суд-закон.МВД.Криминал [1282]
|
|
Право, закон [323]
|
|
Экономика и СЭР [840]
|
|
Власть Правительство Ил Тумэн [1208]
|
|
Мэрия, районы, муниципалитеты [400]
|
|
Мега пректы, планы , схемы ,программы. ВОСТО [215]
|
|
Сельское хозяйство,Продовольствие. Охота и рыбалка [559]
|
|
Энергетика, связь, строительство.транспорт, дороги [156]
|
|
Коррупция [862]
|
|
Банк Деньги Кредиты Ипотека Бизнес и торговля. Предпринимательство [294]
|
|
Социалка, пенсия, жилье [277]
|
|
ЖКХ, строительство [133]
|
|
Образование и наука. Школа. Детсад [215]
|
|
Люди. Человек. Народ. Общество [226]
|
|
АЛРОСА, Алмаз. Золото. Драгмет. [672]
|
|
Алмазы Анабара [161]
http://alanab.ykt.ru//
|
|
Земля. Недра [240]
|
|
Экология. Природа. Стихия.Огонь.Вода [380]
|
|
СМИ, Сайты, Форумы. Газеты ТВ [158]
|
|
Промышленность [43]
|
|
Нефтегаз [284]
|
|
Нац. вопрос [285]
|
|
Соцпроф, Совет МО, Общ. организации [65]
|
|
Дьикти. О невероятном [183]
|
|
Выборы [661]
|
|
Айыы үөрэҕэ [124]
|
|
Хоһооннор [5]
|
|
Ырыа-тойук [23]
|
|
Ыһыах, олоҥхо [108]
|
|
Култуура, итэҕэл, искусство [368]
|
|
История, философия [245]
|
|
Тюрки [76]
|
|
Саха [164]
|
|
литература [43]
|
|
здоровье [469]
|
|
Юмор, сатира, критика [14]
|
|
Реклама [7]
|
|
Спорт [123]
|
|
В мире [86]
|
|
Слухи [25]
|
|
Эрнст Березкин [88]
|
|
Моё дело [109]
|
|
Геннадий Федоров [11]
|
|
BingHan [4]
|
|
|
Main » 2011 » Муус устар » 10 » Тэппээх ойуун эбиллэн, кини Манчаарыны хаайыы э²эрдээх араллааннаах олоххо тэбиитэ итэ±этиилээхтик ойууланар
Тэппээх ойуун эбиллэн, кини Манчаарыны хаайыы э²эрдээх араллааннаах олоххо тэбиитэ итэ±этиилээхтик ойууланар | 22:00 |
Тэппээх ойуун кыырыыта уонна Манчаары с³±µрµйбэт таптала
-диэн Сµ³дэр Куола´ап кинигэтин аахтым. Кинигэ уус уран суруллуута сµрдээ±ин табыллыбыт. Сэ´эн сорох чаа´ын ха´ыатка аахпыт буолан олус у´уннук кэтэ´эн, тартаран туран ха±ыттан ха±ыгар диэри биир тыынынан олордум. Саамай с³хпµтµм суруйааччы Сµ³дэр Куола´ап би´иги бары билэр, ытыктыыр Саха норуотун талааннаах норуодунай артыы´а суругар бичигэр да±аны улахан суруйааччы та´ымнаа±а к³ст³р. Дьи²эр Сµ³дэр Куола´ап са²а µлэлээн, айан эрэр, баара суо±а иккис кинигэтэ. Кинигэ хас биирдии геройун дьо±урун чахчы тыыннаах хартыына о²орон хому´уннаах сахалыы тылынан ылыннарыылаахтык ойуулуур.
Би´иги Сµ³дэрбит суруйар идэ±э сы´ыаннаах ханнык да µ³рэ±э суох ки´и. Боростуой механизатор, нэ´илиэк трактори´а. Кэлин саа´ыран баран ханнык да физкультурнай да артист бы´ыытынан анал µ³рэ±э суох ки´и бэйэтин айыл±аттан бэриллибит сµдµ дьо±урунан, кµµ´µнэн циркач буолбута. Онтон сиэттэрэн мин санаатым Саха улахан талааннаах суруйааччыта эмиэ ханнык да анал µ³рэ±э суох Эрилик Эристиини, Волга бурлага, куруусчут Максим Горькай аан дойду та´ымнаах улахан суруйааччы буолбутун.
Манчаары ту´унан норуот номохторугар аны Тэппээх ойуун эбиллэн, кини Манчаарыны хаайыы э²эрдээх араллааннаах олоххо тэбиитэ итэ±этиилээхтик ойууланар. О±уруктаах ³йд³³х ойуун о²о´уутун, албастарын ис кистэлэ²нэрэ арыллар. Манчаары Ба´ылай ту´унан норуот кэпсээннэригэр оло±уран хайа да былаас ыытар идиологиятыгар охтубакка баарынан ойууламмыт. Онон кинигэ билинни аа±ааччыга Манчаары диэн кимин, тугун дьи²нээхтик арыйар.
Тэппээх ойуун Чоочо эдэр ойо±ун, Сµ³кµччэни былдьа´ан баран, кыайан ылбакка онтон ³стµйэн Чоочо саамай ылгын уолун Манчаарыны Чоочо±о утары туруорбута сэ´э²²э кэпсэнэрэ аа±аачы интириэ´ин тардар. Сэ´э²²э киирбит номохтору автор бэйэтин тылынан хас биирдии сюжеты ситимнээн суруйуута аа±ааччыга ордук чуолкай ³йд³бµлµ биэриитэ улахан сити´иилээх буолбут.
Манчаары таптыыр кыы´ын кытары к³рсµ´э сатыыр ухханыгар кини оло±ун охсу´уута туох да тµмµгэ суох тµмµктэнэр. Тµмµгэр Манчаары таптыыр кыы´а Аччыгый Алааппыйа уонна Манчаары икки ардыгар ханнык да сы´ыан ситимнэспэккэ олохторо тµмµктэнэр. Бу тµгэн Манчаары ту´унан норуот номохторугар на´аа тэнийбэтэх µ´µйээн киирэн сэ´эни ³сс³ ордук тупсарбыт. Сэ´эн ис хо´оонун байытан аа±ааччы бол±омтотун тардар.
Автор бµтэ´игэр µлэни хамна´ы ³р³ туппут Чоочо баай удьуордара сµµрбэ араас араспаанньаланан Саха сирин бары улуустарынан тар±анан олороллорун онтон араллааннаах оло±у ³р³ туппут Тэппээх ойуун уонна Манчаары бэйэлэрин хааннарын салгыыр удьуора суох хаалан эстибиттэрин ту´унан билси´иннэрэр.
Кинигэ сµрµн сыала µлэ´ит ки´ини, сиэрдээх оло±у ³р³ тутуу олоххо наадатын аа±ааччыга тиэрдии буолбут. Бу была´ын тухары автор ханнык да геройун бы´аччы хоруотаабакка ки´иэхэ тиийимтиэ гына саа´ылаан кэпсээбит. Мин к³рµµбэр сэ´эн сµрµн сыалын соругун ситиспит. Суруйааччы бы´ыытынан автор ис кыа±ын, кµµ´µн, ки´и бы´ыытынан ыраа±ы к³р³р, дири² ыллыктаах толкуйун, сэмэйин манна к³р³бµт.
Били²²и аа±ааччыга Сµ³дэр Куола´ап улахан бэлэ±и о²орбут. Кинигэ±э Г.П.Стручков редактордаабыт. Верскатын В.Г.Стручкова о²орбут. Художник Д.Н.Мухин ойуулара кинигэни киэргэтэр. Кинигэ формата 84 Х 108/32 Тира´а 3000 экзампляр. Кинигэни та²ан бэлэмнээ´ин ИП Г.П.Стручков «Сахаада» издательскай дьиэтигэр о²о´уллубут. Онон Мэ²э Ха²аластар биир боччумнаах айымньылара кµн сирин к³рбµт курдук санаатым.
А±ааччылар кинигэни интириэ´иргээн кµµскэ атыыла´ан эрэллэр. Онон Саха сиригэр норуот геройа буолбут Б.Манчаары ту´унан си´илии суруллубут сэ´эни булууга аа±ааччы тиэтэйдэ±инэ сатаныы´ы.
Ити кэнниттэн кинигэни иккистээн µ´µстээн ³сс³ кµµскэ тартаран аахтым. Бу сахалыы толкуйдаах саастаах ки´и суруйуута буолан дуу?, хайдах эрэ аа±ан истэ±им аайы ³сс³ интириэ´инэй хартыыланалар араас толкуйдар арыллан и´эр буоллахтара µ´µ.
Би´иги сахалар арбанарбытын на´аа с³бµлµµр дьоммут. Ол мантан антах кээмэйдээх, сиэрдээх туомнаах буолуон наада. Кэккэ сылларга кэлии омук дэлэйээри турар онтон сиэттэрэн санаатым. Бу Чоочо баай, Тэппээх ойуун уонна Манчаары µ´µ³н олох чугас аймахтыылар. Биир тµ³лбэ±э µ³скээбит дьон. Аймахтыылар икки ардыларыгар хас эмэ µйэни у²уордуур араллааннаах айдааны Тэппээх ойуун атын ки´и ойо±ун былдьа´ан то±о тардыбыт эбит.
Бу олус а±ыйах ахсааннаах кыра омукка, сахаларга элбэх толкуйдаа´ыны µ³скэттэ±инэ сатаныы´ы. Билигин бэйэбит испитигэр хайдахпытый? Сомо±оло´уо±у², тµмсµ³±µ²-диэри гынабын. Кинигэ иитэр µ³рэтэр суолтата ³сс³ итиннэ сытар эбит. Кэлии дьон араас кубул±аттара: ыарыы, содур бы´ыы, накотик, кинилэр о±уруктаах ³йд³р³ уо.д.а. элбэх буолла±а. Кинилэр диэтэх дьон ыарахан тыыннарын бу тыйыс айыл±алаах дойдуга соторутаа²²а диэри алаастарынан, µрэхтэринэн бµгэн олорбут, тунаарар туундара дойдулаах дьон хайдах уйабыт? Ыччатпыт маны барытын кыра саа´ыттан анааран µ³рэттэ±инэ, биллэ±инэ сатаныы´ы. Онон суруйааччы Федор Колосов улахан иитэр µ³рэтэр суолталаах кинигэни суруйбут. Маны улуустарынан, µ³рэх заведенияларынан сылдьан презентация о²орон анаан минээн ырытыахха с³п эбит. Оччотугар ыччаппытыгар ту´ата ³сс³ улахан буолуо эбит.
Арамаан Дь³гµ³рэп.
|
|
Views: 1470 |
Added by: uhhan2
|
|
|
| Ааҕыылар |
Баар бары (online): 26 Ыалдьыттар (гостей): 26 Кыттааччылар (пользователей): 0 |
|
