Соторутааҕыта "Ньурба куората" МТ дьаһалтатын баһылыга А.М. ИННОКЕНТЬЕВ Дьокуускай куоракка үлэлээн кэллэ. Ол туһунан кини маннык кэпсээтэ.
- СӨ Олох-дьаһах коммунальнай хаһаайыстыбатын министиэристибэтин 1-кы солб. миниистирэ Левин Г.П. сүбэ мунньаҕар мин, куорат хаһаайыстыбатын эксплуатациятын сулууспатын салайааччыта М.С. Семенов уонна ОДьКХ ГУП Ньурбатааҕы филиалын кылаабынай инженерэ А.В. Костин кыттан кэллибит. Биһиги Ньурба куоратыгар ууннан хааччыйыы уонна ууну ыытыы, ол эбэтэр канализационнай-ыраастыыр тутуу, боппуруоһун ырытыстыбыт. Бу боппуруоһу биһиги улуус салалтатын кытта бииргэ туруорса сылдьабыт.



Министиэристибэҕэ мин быйыл түөртэ сырыттым. Иккитэ миниистири, иккитэ бастакы солбуйааччытын көрсөн кэпсэттим. Хас да мунньах буолла даҕаны, баччааҥҥа диэри быһаарыы ылылла илик. Ууннан хааччыйыыны ОДьКХ ГУП НьФ филиала боломуочуйаҕа олорорунан өссө кыаллыах курдук.
Биһиги билигин туттуллар уу ситимнэрин боппуруоһугар үлэлиэхтээхпит. Ону тэҥэ 2016 с. Үлэҕэ киириэхтээх саҥа котельнайдарбыт бааллар, Советскай уулусса төбөтүгэр уонна Вертолетка кыбаарталыгар. Онно ититии ситиминэн уу кэлэр боппуруоһун үөрэтэ сылдьабыт. ОДьКХ ГУП, Министиэристибэ эмиэ үлэлэһэллэр. Оттон ууну ыытыы (водоотведение) уонна канализационнай-ыраастыыр тутуу боппуруоһун ыллахха, билэргит курдук, бары септик үрдүгэр олоробут.

Бу боппуруос ОДьКХ министиэристибэтин инвестиционнай программатыгар киирэн турар, ол гынан баран манна бырайыак наада. Урукку бырайыак эргэрэн, экспертизаны ааһан бүттэ. Тутуутун сметнай сыаната да ботуччу, миллиард аҥаара солк. этэ. Билигин ол бырайыакка көрүллүбүт тэрил да эргэрбит буолуон сөп. Онон саҥа технологиялары көрдүүбүт, чэпчэки сыанаҕа бараарыбыт. Балаҕан ыйын 5-10 к.к. миниистир 1-кы солб. Г.П. Левин салалтатынан СӨ ОДьКХ министиэристибэтин бөлөҕөр киирэн, Оренбург куоракка барар былааннаахпыт. Оренбург чинчийэр институтугар тиийэн, канализационнай-ыраастыыр тутууга баар бырайыактары, саҥа технологиялары, саҥа оборудованиены кытта билсиэхтээхпит. Миигин кытары онно СЭГХ, "Ситим", "НКС" УК-лар бэрэстэбиитэллэрэ барсыахтара.

Ити сырыыбыт туһалаах буолуо дии саныыбын. Оренбург институтугар оҥоһуллубут технологиялары көрөн, биһиги сирбитигэр-уоппутугар сөп түбэһиннэрэн туттуллар кыахтарын билсиэхпит, кэпсэтии ыытыахпыт. Табыллар буоллаҕына, Ньурба куоратын водоснабжениетын, водоотведениетын бырайыагын оҥорторо сатыахпыт. Үбэ-харчыта ыарахан соҕус буолуо, ону хайа источниктан ыларбытын салгыы быһаарыныахпыт.

Атырдьах ыйын 13 к. Дьокуускайдааҕы Епархиальнай управлениеҕа Саха Сирин уонна Ленскэй кыраай Епискобын Романы кытта биир чаастаах көрсүһүүгэ Ньурба куоратыгар киириигэ уонна куораттан тахсыыга туруоруллубут поклоннай кириэстэр тас көстүүлэрин тупсарар туһунан кэпсэттибит.
Билэргит курдук, быйыл Ньурба куоратыгар түөрт сиргэ турбут кириэстэр тустарынан нэһилиэнньэ ортотугар элбэх кэпсэтии тахсар. Бастаан Ньурбаҕа Отец Анатолийы кытта кэпсэппитим.

Тоҕо биһиги кириэстэрбит художественнай уонна церковнай каноннар ирдэбиллэригэр эппиэттэспэттэригэр тохтообуппут. Ааспыт ыйга Мииринэй куорат 60 сыллаах юбилейыгар делегацияны салайан бара сылдьыбытым. Онно көрдөххө, Мииринэйгэ турар кириэстэр үчүгэй оҥоһуулаахтар, тупсаҕай көрүҥнээхтэр, художественнай да, церковнай да каноннары тутуһан оҥоһуллубуттар. Мииринэй аҕа баһылыга: "Кириэстэр баар буолуохтаахтар", - диэн этэр. Сунтаар улууһугар баар кириэстэр эмиэ ис сүрэхтэн оҥоһуллубуттара, чахчы араҥаччылыыр-хаххалыыр суолталаахтара тута көстөр. Оччотугар "тоҕо биһиэннэрэ үчүгэйдик оҥоһуллубаттылар" диэн боппуруос үөскүүр.

Олохтоох казачество атамана Сурков дойдутугар көһөөрү сылдьан, бэрт ыксалынан тимир турбаларынан оҥорторбута оччото суох көстүүнү биэрэр. Мин Отец Анатолийга ол туһунан санаабын эппитим: "Ньурба куоратын нэһилиэнньэтэ сүүс бырыһыан православнай итэҕэллээх буолбатах. Саха норуота маска чугаһынан кириэстэри маһынан хаттаан оҥорон, церковнай каноҥҥа сөп түбэһэр курдук көрүҥнээн уларытан туруоруохха наада. Эһиги дьон санаатын истибэккэҕит, билбэккэҕит эрэ туруоран кэбиспиккит", - диэн. Кини мин этиибэр сөбүлэһэрин уонна кириэстэри саҥаттан оҥорон туруорарга алгыһын биэрэрин биллэрбитэ. Отец Анатолийга матырыйаалын биэрэммит, оҥорторор дьонун булан олорор. Ситэн оҥордохторуна, Ньурба куорат Күнүгэр туруоруохтара. Араҥаччылыыр суолталаах кириэстэр турбуттарын кэннэ олох ылан быраҕары, көтүрэри аньыыргыыллар, ону өйдүөхтээхпит. Арай эрдэттэн дьоҥҥо быһаарар үлэ барбатах.
Епископ Романныын өссө иккис боппуруоһу быһаарыстыбыт. Ньурбатааҕы улуустар икки ардыларынааҕы кырдьаҕастар Интернат-дьиэлэрин тэлгэһэтигэр часовняны тутуу уонна церковнай каноҥҥа сөп түбэһиннэрэн оҥоруу туһунан. ДИПИ салалтата киириигэ урукку бетоннай будка хаалбытын часовня гынан уларытан оҥорторор санаалаах. Кырдьаҕастарга наада эбит, кинилэр ортолоругар элбэх крещеннай дьоннор, православнай итэҕэллээхтэр бааллар. Биһиги часовня тутуутугар "АЛРОСА-Ньурбаттан" үп көрдөөн ходатайство суруйдубут. Эһиил 2016 с. ДИПИ аһыллыбыта 20 сылын бэлиэтиир түгэнигэр часовня аһыллара буоллар диэн санаалаахпыт. Владыка Ромаҥҥа "кырдьаҕастарбытыгар часовня тутуохпутун баҕарабыт, күүс-көмө буолуҥ" диэн эттим. Онуоха кини: "Тутан саҕалаатаххытына, куполын, кириэһин бэлэхтиэхпит", - диэн үөртэ.

Мантан салгыы "Ньурбакаан" түмсүү салайааччыта Николаева Алевтина Алексеевналыын көрүстүм. Ньурба куоратын Күнүгэр үс киһи квотанан ыҥырыллан кэлиэх буоллулар. Игорь Егоровы кытта көрсүһүүбүт түмүгэр куорат Күнүгэр Ньурбаттан төрүттээх ырыаһыттарбытын, эстрадаҕа ыллыыр кийииттэри, күтүөттэри түмэн аҕалан босхо кэнсиэри бэлэхтиэх буолла.

"Сайдам" кинигэ издательствотыгар сылдьан, И.А. Анисимов "Нюрба: вчера, сегодня, завтра" 2002 с. бэчээттэммит кинигэтин үчүгэй хахтаан, 500 экземплярынан хаттаан таһаартарыах буоллубут, харчыта түстэ. Ону таһынан балаҕан ыйын 1 күнүгэр - Билии күнүгэр Ньурба куоратын оскуолаларын 1- кы кылааһын боруогун атыллыыр оҕолорбутугар анаан "Дневник городского школьника" сакаастаатыбыт. 260 устууканы. Бу дневникка Ньурба куоратын историятын хронологията, ытык сирдэрэ, биллиилээх дьоно, куорат гимнэ, баһылык эҕэрдэтэ уо.д.а. киирдилэр. Кырачааннарбытыгар олус туһалаах үчүгэй бэлэх буолуоҕа.

Ил Түмэн депутата А.А. Григорьеваны, СӨ баһаарынай сулууспатын салайааччыта И.Н. Николаевы кытта көрүстүбүт. Өрөспүүбүлүкэ баһаарынай сулуспатыгар Ньурба куорат баһаарынай көмүскэллээх буолуутугар тохтоотубут.

Эһиилги 2016 сылы биһиги куораппытыгар Оҕо саас сылынан биллэрээри олоробут. Онно олоҕуран, элбэх функциялаах оҕо спортивнай былассааккатын сабыытын, биири дуу, иккини дуу, ылар туһунан Дьокуускайга кэлэр көлүөнэлэр Фондаларын тэрилтэтигэр киирэн кэпсэтистибит.
Транспорт уонна суол хаһаайыстыбатын министиэристибэтин иһинэн үлэлиир суол хаһаайыстыбатын департаменыгар сылдьан, "Доступная среда" программанан кэлиэхтээх икки светофорбутугар эбии өссө икки светофору ылар буоллубут. Онон Ньурба куоратыгар билиҥҥи ирдэбилгэ толору эппиэттиир 1 мөл. 700 тыһ. солк. сууммалаах 4 светофор кэлэн түөрт сиргэ туруоруллуоҕа. Билигин оборудованиетын аҕалан туруорууга аукциоҥҥа ким кыайарын кэтэһэбит.

Оскуола иннинээҕи саастаах оҕону иитэр-үөрэтэр тэрилтэлэр өрөспүүбүлүкэтээҕи быыстапкаларын киирэн көрдүбүт. Улууспутуттан Антоновка "Ромашка" детсаада эрэ кыттыһа сылдьар.

Дьокуускай куорат хаһаайыстыбатын салайар "Жилкомсервис" тэрилтэтин үлэтин билистибит, куорат окружной управаларыгар Октябрьскайга, Губинскайга, Строительнайга, Промышленнайга сырыттыбыт. "Сахагипрозем" проектнай институт специалистарын, "Ситим" медиа-группа "Кыым" хаһыатын кыл. редакторын И.И. Гаврильевы кытта көрсөн кэпсэттибит.
СЭГХ үлэтигэр анаан кытай тыраахтарын ыллыбыт.
Бэйэбит. информ