| News topics |
|
Политика.Митинги. Пикеты. Партии
[900]
|
|
Мысли. Думы.Мнения, обсуждения, реплика, предложения
[261]
|
|
Суд-закон.МВД.Криминал
[1279]
|
|
Право, закон
[323]
|
|
Экономика и СЭР
[839]
|
|
Власть Правительство Ил Тумэн
[1207]
|
|
Мэрия, районы, муниципалитеты
[398]
|
|
Мега пректы, планы , схемы ,программы. ВОСТО
[215]
|
|
Сельское хозяйство,Продовольствие. Охота и рыбалка
[553]
|
|
Энергетика, связь, строительство.транспорт, дороги
[154]
|
|
Коррупция
[862]
|
|
Банк Деньги Кредиты Ипотека Бизнес и торговля. Предпринимательство
[291]
|
|
Социалка, пенсия, жилье
[276]
|
|
ЖКХ, строительство
[132]
|
|
Образование и наука. Школа. Детсад
[215]
|
|
Люди. Человек. Народ. Общество
[221]
|
|
АЛРОСА, Алмаз. Золото. Драгмет.
[669]
|
|
Алмазы Анабара
[161]
http://alanab.ykt.ru//
|
|
Земля. Недра
[240]
|
|
Экология. Природа. Стихия.Огонь.Вода
[375]
|
|
СМИ, Сайты, Форумы. Газеты ТВ
[154]
|
|
Промышленность
[43]
|
|
Нефтегаз
[284]
|
|
Нац. вопрос
[284]
|
|
Соцпроф, Совет МО, Общ. организации
[65]
|
|
Дьикти. О невероятном
[183]
|
|
Выборы
[661]
|
|
Айыы үөрэҕэ
[92]
|
|
Хоһооннор
[5]
|
|
Ырыа-тойук
[22]
|
|
Ыһыах, олоҥхо
[102]
|
|
Култуура, итэҕэл, искусство
[365]
|
|
История, философия
[237]
|
|
Тюрки
[76]
|
|
Саха
[152]
|
|
литература
[41]
|
|
здоровье
[463]
|
|
Юмор, сатира, критика
[14]
|
|
Реклама
[7]
|
|
Спорт
[121]
|
|
В мире
[86]
|
|
Слухи
[25]
|
|
Эрнст Березкин
[88]
|
|
Моё дело
[109]
|
|
Геннадий Федоров
[11]
|
|
BingHan
[4]
|
|
|
Main » 2020 » Алтынньы » 20 » Аҕа-ууһа тоҕус хаан устата ааҕыллар. Уруу-аймах 9 хаан устата тарҕанар.
Аҕа-ууһа тоҕус хаан устата ааҕыллар. Уруу-аймах 9 хаан устата тарҕанар. | 09:31 |
Аҕа-ууһа тоҕус хаан устата ааҕыллар. Уруу-аймах 9 хаан устата тарҕанар.
Аҕа, (старший) - эйигин төрөппүт эр киһи.
Ийэ, (ия) - эйигин төрөппүт дьахтар.
Эһэ - ийэҥ-аҕаҥ аҕалара.
Эбэ - ийэҥ-аҕаҥ ийэлэрэ.
Хос эһэ - эһэҥ-эбэҥ аҕалара.
Хос эбэ - эһэҥ-эбэҥ ийэлэрэ.
Түгэх эһэ - хос эһэҥ, хос эбэҥ аҕалара.
Түгэх эбэ - хос эһэҥ, хос эбэҥ аҕалара.
Биэс тарбах ахсаана түгэх эһэннэн бүтэр. Атын илииҥ тарбаҕар көһөҕүн. Алтыс хаан эһэҕиттэн саҕалаан бары эйиэхэ Өбүгэ дьон диэн буолаллар. Өбүгэ эһэ, атыттар өбүгэ-дьон диэн.
Абаҕа - аҕаҕыттан аҕа саастаах уруу киһи эр киһи барыта.
Убай - аҕаҕыттан балыс, эйигиттэн аҕа саастаах уруу эр киһи барыта.
Таай - ийэҕинэн аймах эр киһи барыта.
Быраат - эйигиттэн балыс уруу эр киһи барыта.
Ини - эйигиттэн балыс бииргэ төрөөбүт уол оҕо.
Бии - эйигиттэн аҕа, бииргэ төрөөбүт уол оҕо.
Эдьиий - эйигиттэн аҕа саастаах уруу-аймах дьахтар барыта.
Балты - эйигиттэн балыс саастаах уруу-аймах дьахтар барыта.
Аҕас - бииргэ төрөөбүт кыргыттартан аҕалара.
Балыс - бииргэ төрөөбүт кыргыттартан сааһынан кырата.
Сурдьу - бииргэ төрөөбүт кыыс быраатын ааттыыр.
Сиэн - оҕоҥ оҕото.
Хос-сиэн - сиэниҥ оҕото.
Сиэн-ини - бииргэ төрөөбүт убайыҥ-быраатыҥ, эдьиийиҥ балтыҥ оҕолоро.
Сиэн-балты - бииргэ төрөөбүттэриҥ кыыс оҕолоро.
Сиэнчэр - сиэннэргинэн урууларыҥ. Хаан булкуһан ырааппыт дьон.
Соноҕос, (сын, son, сыного) - төрөппүт уол оҕоҥ. Удьуоруҥ уолунан сонуур. Аҕатын туйаҕын хатарар, сонун кэтэр. Соноо-оҕо-ос. Үс тыл. Оҕоннон соноо, уонна оһорун диэн таҥара ыйааҕа.
Уол - кыыс - төрөппүт оҕолоруҥ, биитэр уопсайынан оҕо аата.
Сыдьаан уруу - түгэх эһэҕиттэн анараа өттүнээҕи урууҥ барыта.
Сыҕаан уруу - сүктэн кэлбит кийиит-күтүөт уруулара.
Күтүөт - кыыс эрэ.
Кийиит - уол ойоҕо. Уолтан аҕа саастаах дьоҥҥо.
Саҥас - уол ойоҕо, уолтан балыс саастаахтарга.
Түҥүр - уоллаах-кыыс холбоһон ыал буолбут оҕолор аҕалара.
Ходоҕой - холбоспут уоллаах-кыыс ийэлэрэ.
Биллэх - биир ыал кыргыттарын ылбыт күтүөттэр.
Бэргэн - улахан уол ойоҕо.
Бадьа - кыра уол ойоҕо.
Кыҥаттар - холбоспут уоллаах-кыыс уруулара кыҥаттыы буолаллар.
Күрэ-быраат - кийиит-күтүөт бырааттара.
Күрэ-балыс - кийиит-күтүөт балтылара.
Эдьиий-кылын - кийиит эдьиийдэрэ күтүөккэ.
Убай-кылын - күтүөккэ ойоҕун убайа.
Аҕас-кылын - кийииккэ эрин эдьиийдэрэ.
Убай-кылын - кийииккэ эрин убайдара.
Хотун - кийииккэ эрин ийэтэ.
Тойон - кийииккэ эрин аҕата.
Сыбаат уруу - күтүөтүнэн сыбанан уруурҕаһыы.
Сыҕаан уруу - кийиитинэн сыҕайан чугасаһар уруу.
Сыдьаан уруу - биэс хаан кэнниттэн тоҕус хааҥҥа диэри уруу.
Уруу - хаанынан чугас уруу аҕаҥ өттүнэн. Эһэлэриҥ бииргэ төрөөбүттэригэр диэри. Алта хаан иһинэн. Сэттис хаан уруурҕа-һыыта бүтэр. Эр-ойох ылсыы биир аҕа ууһун иһигэр барыан сөп.
Аймах - элбэх дьахтар хааны суурайан хаан быралыйан эрэр кэмин аата. Ийэҥ өттүнэн аймахтарыҥ.
|
|
Category: Айыы үөрэҕэ |
Views: 975 |
Added by: uhhan1
|
|
|
| Ааҕыылар |
Баар бары (online): 3 Ыалдьыттар (гостей): 3 Кыттааччылар (пользователей): 0 |
|
