Бу сир талбата (меню)
News topics
Политика.Митинги. Пикеты. Партии [900]
Мысли. Думы.Мнения, обсуждения, реплика, предложения [263]
Суд-закон.МВД.Криминал [1280]
Право, закон [323]
Экономика и СЭР [839]
Власть Правительство Ил Тумэн [1207]
Мэрия, районы, муниципалитеты [400]
Мега пректы, планы , схемы ,программы. ВОСТО [215]
Сельское хозяйство,Продовольствие. Охота и рыбалка [555]
Энергетика, связь, строительство.транспорт, дороги [155]
Коррупция [862]
Банк Деньги Кредиты Ипотека Бизнес и торговля. Предпринимательство [291]
Социалка, пенсия, жилье [277]
ЖКХ, строительство [132]
Образование и наука. Школа. Детсад [215]
Люди. Человек. Народ. Общество [224]
АЛРОСА, Алмаз. Золото. Драгмет. [670]
Алмазы Анабара [161]
http://alanab.ykt.ru//
Земля. Недра [240]
Экология. Природа. Стихия.Огонь.Вода [377]
СМИ, Сайты, Форумы. Газеты ТВ [158]
Промышленность [43]
Нефтегаз [284]
Нац. вопрос [284]
Соцпроф, Совет МО, Общ. организации [65]
Дьикти. О невероятном [183]
Выборы [661]
Айыы үөрэҕэ [93]
Хоһооннор [5]
Ырыа-тойук [23]
Ыһыах, олоҥхо [102]
Култуура, итэҕэл, искусство [365]
История, философия [239]
Тюрки [76]
Саха [153]
литература [42]
здоровье [465]
Юмор, сатира, критика [14]
Реклама [7]
Спорт [123]
В мире [86]
Слухи [25]
Эрнст Березкин [88]
Моё дело [109]
Геннадий Федоров [11]
BingHan [4]
Main » 2023 » Кулун тутар » 23 » Үөлэн Кунньаас
Үөлэн Кунньаас
19:30
Тэрис:
Үөлэн Кунньаас
 
«Былыр Чомчой диэн Мэлдьэхси кинээһэ олорбут. Кини Үөлэн Кунньаас диэн уоллаах эбит. Ол уол ыһыахха кымыс иһэ олордоҕуна, Ырыа Дуйаах диэн үөр үрдүгэр кэлэн дьоҕуур бырахпыт. Киһи эмискэ туран сүүрбүт уонна биир аргынньахтыы үүммүт хатыҥҥа ытык быатыгар ыйанан өлбүт. Кини Ырыа Дуйаах доҕууругар түбэспит эбит. Кини тоҕус былыт кыргыттарыттан биирдэрэ эбит.

Үөлэн Кунньааһы эр гыммыт. Ити кэмтэн үөһээҥҥи үөрдэртэн кини саамай улахан үөр буолбут.
Оҕуурдаан ылыы диэн өйү-санааны өлөргө баайан кэбиһии. Чуолаан оннук киһи бэйэтигэр тииийинэн өлөр. Маҥнайгы оҕуурдаппыт киһинэн Үөлэн Кунньаас буолар эбит. Кунньаас ойууну сур дьаҕыллаах диэн ааттыыллар. Дьаҕыл, эмэгэттээх бууттаах аты ылар.
Манна Ырыа Дуйаах ордук аатырар. Чуонах үөр төрдүн курдук көстөр буоллаҕына Ырыа Дуйаах чопчу тиийинэн өлүү үөрэ буолар. Бу уратыта диэн манныкка. Тиийинэн өлөр дьон Ырыа Дуйаах санаатын ылаллар. Атыннык эттэххэ кинилэргэ Ырыа Дуйаах таҥара буолар. Итинник санаалаах дьон син биир хаһан эрэ өлөллөр. Язычникпын диир киһи биир таҥараны итэҕэйбэт. Кини үчүгэй да таҥараны, куһаҕан да үөрү итэҕэйэр.

Онон бэйэҕэ тиийинии үөрүн эмиэ итэҕэйэр. Чуолаан итинник уратылааҕын иһин язычествоны итэҕэйии буортулаах диибит. Атын да итэҕэллэр язычник бу уратытын көрөн сайда илик итэҕэл диэн ааттыыллар.

Ыйанан өлбүт ойуун үөрүн ойууттар-удаҕаттар күннэринэн анааһыны анараа дойду үөрдэрэ көбүтэллэр, саханы имири эһээри, Сир Ийэ ньууруттан суох оҥороору гыналлар. Ойууннааһын – хара дьай, дьону-аймаҕы сиир, өлөрөр-өһөрөр айылгылаах. Былыр, ойууммут дэммит киһини сиэргэ-туомҥа, ыһыахха чугаһаппаттар, ырааҕынан сырытыннараллар, аатын даҕаны ааттаабаттар, дьиксинэллэр, сэрэхэтийэллэр, киһи аатыттан тахсыбытынан, айыылар кириргиир киһилэринэн ааҕаллар».*_

Улахан кыһалҕалаах ыал ( ойуун үөрэ кэлэн сиир ыала эрэ ) атын ойууну ыҥыран кыырдарар, сиэмэх ойуун олохсуппут үөрүн үтүйбүтүн иһин манньа ылар. Ол ыарыы үөрүн кини, ойуун, удьуорун устун ыытан, ыарыһах үтүөрэр, бэдэрдэриттэн ылларар. Кэнэҕэски кэмҥэ сиэннэрэ араас түбэлтэҕэ, оһолго-моһолго түбэһэн өлөллөр, ыарахан ыарыыга ылларан тыыннара быстар. Оннук, иҥмит үөрү көһөрөн биэрэллэр ычаттарыгар. Ити ойуун ньымата буолар. Ыар анньыы ыар аньыыны үөскэтэр, кэйээрин – кэйээрини.

Үөлэн Кунньааһы таҥара оҥостооччулар, киниэхэ сүгүрүйээччилэр уонна кинини ылынар дьонтон "эмтэнээччилэр" ыйанан өлөр үөрү олохсуталлар, удьуордарыгар
Үөлэн Кунньаас күнэ – ойууттар таҥаралара.
Удаҕаттар хаһан даҕаны ойуун таҥараламматахтара. Ойууну удаҕан таҥарата диир – ыар аньыы буолар. Ойуун таҥарата – ойуун буолар.
Саха сиригэр ыар аньыы оҥоһуллар – сиэмэх ойуун күнүн ойууттар уонна удаҕаттар күннэринэн ааҕаллар
Category: Айыы үөрэҕэ | Views: 1194 | Added by: uhhan1
Total comments: 0
Only registered users can add comments.
[ Registration | Login ]
Сонуннар күннэринэн
«  Кулун тутар 2023  »
БнОпСэЧпБтСбБс
  12345
6789101112
13141516171819
20212223242526
2728293031
Көрдөө (поиск)
Атын сирдэр
Ааҕыылар

Баар бары (online): 25
Ыалдьыттар (гостей): 25
Кыттааччылар (пользователей): 0
Copyright Uhhan © 2024