| News topics |
|
Политика.Митинги. Пикеты. Партии
[900]
|
|
Мысли. Думы.Мнения, обсуждения, реплика, предложения
[263]
|
|
Суд-закон.МВД.Криминал
[1280]
|
|
Право, закон
[323]
|
|
Экономика и СЭР
[839]
|
|
Власть Правительство Ил Тумэн
[1207]
|
|
Мэрия, районы, муниципалитеты
[400]
|
|
Мега пректы, планы , схемы ,программы. ВОСТО
[215]
|
|
Сельское хозяйство,Продовольствие. Охота и рыбалка
[555]
|
|
Энергетика, связь, строительство.транспорт, дороги
[155]
|
|
Коррупция
[862]
|
|
Банк Деньги Кредиты Ипотека Бизнес и торговля. Предпринимательство
[291]
|
|
Социалка, пенсия, жилье
[277]
|
|
ЖКХ, строительство
[132]
|
|
Образование и наука. Школа. Детсад
[215]
|
|
Люди. Человек. Народ. Общество
[224]
|
|
АЛРОСА, Алмаз. Золото. Драгмет.
[670]
|
|
Алмазы Анабара
[161]
http://alanab.ykt.ru//
|
|
Земля. Недра
[240]
|
|
Экология. Природа. Стихия.Огонь.Вода
[377]
|
|
СМИ, Сайты, Форумы. Газеты ТВ
[158]
|
|
Промышленность
[43]
|
|
Нефтегаз
[284]
|
|
Нац. вопрос
[284]
|
|
Соцпроф, Совет МО, Общ. организации
[65]
|
|
Дьикти. О невероятном
[183]
|
|
Выборы
[661]
|
|
Айыы үөрэҕэ
[93]
|
|
Хоһооннор
[5]
|
|
Ырыа-тойук
[23]
|
|
Ыһыах, олоҥхо
[102]
|
|
Култуура, итэҕэл, искусство
[365]
|
|
История, философия
[239]
|
|
Тюрки
[76]
|
|
Саха
[153]
|
|
литература
[42]
|
|
здоровье
[465]
|
|
Юмор, сатира, критика
[14]
|
|
Реклама
[7]
|
|
Спорт
[123]
|
|
В мире
[86]
|
|
Слухи
[25]
|
|
Эрнст Березкин
[88]
|
|
Моё дело
[109]
|
|
Геннадий Федоров
[11]
|
|
BingHan
[4]
|
|
|
Main » 2013 » Муус устар » 12 » чукчалар 1930-с сылларга диэри бэйэлэрэ билэллэринэн олорбуттара. Кинилэр “ыраахтааҕылара” (ону “эрем” дииллэрэ) Эйгели, Амравгургин 1900-с
чукчалар 1930-с сылларга диэри бэйэлэрэ билэллэринэн олорбуттара. Кинилэр “ыраахтааҕылара” (ону “эрем” дииллэрэ) Эйгели, Амравгургин 1900-с | 09:11 |
Хоһуун чукчалар
10.04.2013 13:11 | Автор: kyym.ru
chukchaСибиир омуктарын барыларын бас бэриннэртээн, дьаһаах хомуйан иһэр нуучча хаһаактара Чукотка туундаратыгар олохтоох чукчалары аан бастаан көрсүбүттэрэ. Ол кэннэ, нууччалар уонна чукчалар бэйэ бэйэлэрин ис дууһаларыттан абааһы көрсөн, үҥүү-батас үрдүгэр түһэрсэн ылбыттара. Баччааҥҥа диэри бэйэлэрин ыаллыы омуктарын барыларын кыайан, халаан-талаан олорор чукчалар кимиэхэ да нолуок-дьаһаах төлүүр былаана суох этилэр.
1727 с. Арассыыйа Сената чукчалары бас бэриннэрэр туһунан анал уураах ылыммытын кэннэ, бэрт элбэх киһини үмүрү тардыбыт "толору масштабтаах” Нуучча-Чукча сэриитэ саҕаламмыта. Холобур, 1744-1746 сылларга чукчалары утары үс бохуоту тэрийбит майор Павлуцкой сэриитин ахсаана 4650 байыаска (ол иһигэр сахалар, коряктар, юкагирдар) тиийэ сылдьыбыта. Чукчалар атын ыаллыы омуктар курдук ийэ-аҕа, биис ууһунан хайдыспакка, тыһыынчанан боотурдаах улахан аармыйаны тэрийэн утарыласпыттара. Ол кыргыһыыларга икки өттүттэн хас эмэ сүүһүнэн киһи өлбүтэ. Чукчалар бэриммэтэхтэрэ, ону ааһан нууччалар остуруоктарыгар кытта сабыта түһүтэлээн ыган барбыттара. Ол түмүгэр, 1822 с. Екатерина II ыраахтааҕы "туһата суох, көҥдөй ночооту эрэ аҕалар сэриини тохтоторго, чукчалар сырыттыннар, тыытымаҥ” диэн дьаһал таһаарбыта.
Инньэ гынан, чукчалар 1930-с сылларга диэри бэйэлэрэ билэллэринэн олорбуттара. Кинилэр "ыраахтааҕылара” (ону "эрем” дииллэрэ) Эйгели, Амравгургин 1900-с сылларга өлөн баран Орто Халыма куоратыгар көмүллэн сыталлар. Сорох докумуоннарга чукчалар 1930-с сылларга диэри Тынапо диэн "ыраахтааҕылаах” олорбуттара кэпсэнэр.
Дьэ, оннук дьон, хоһуун чукчалар.
|
|
Category: История, философия |
Views: 2370 |
Added by: uhhan1
|
|
|
| Ааҕыылар |
Баар бары (online): 80 Ыалдьыттар (гостей): 80 Кыттааччылар (пользователей): 0 |
|
