News topics |
Политика.Митинги. Пикеты. Партии
[900]
|
Мысли. Думы.Мнения, обсуждения, реплика, предложения
[263]
|
Суд-закон.МВД.Криминал
[1280]
|
Право, закон
[323]
|
Экономика и СЭР
[839]
|
Власть Правительство Ил Тумэн
[1207]
|
Мэрия, районы, муниципалитеты
[400]
|
Мега пректы, планы , схемы ,программы. ВОСТО
[215]
|
Сельское хозяйство,Продовольствие. Охота и рыбалка
[555]
|
Энергетика, связь, строительство.транспорт, дороги
[155]
|
Коррупция
[862]
|
Банк Деньги Кредиты Ипотека Бизнес и торговля. Предпринимательство
[291]
|
Социалка, пенсия, жилье
[277]
|
ЖКХ, строительство
[132]
|
Образование и наука. Школа. Детсад
[215]
|
Люди. Человек. Народ. Общество
[224]
|
АЛРОСА, Алмаз. Золото. Драгмет.
[670]
|
Алмазы Анабара
[161]
http://alanab.ykt.ru//
|
Земля. Недра
[240]
|
Экология. Природа. Стихия.Огонь.Вода
[377]
|
СМИ, Сайты, Форумы. Газеты ТВ
[158]
|
Промышленность
[43]
|
Нефтегаз
[284]
|
Нац. вопрос
[284]
|
Соцпроф, Совет МО, Общ. организации
[65]
|
Дьикти. О невероятном
[183]
|
Выборы
[661]
|
Айыы үөрэҕэ
[93]
|
Хоһооннор
[5]
|
Ырыа-тойук
[23]
|
Ыһыах, олоҥхо
[102]
|
Култуура, итэҕэл, искусство
[365]
|
История, философия
[239]
|
Тюрки
[76]
|
Саха
[153]
|
литература
[42]
|
здоровье
[465]
|
Юмор, сатира, критика
[14]
|
Реклама
[7]
|
Спорт
[123]
|
В мире
[86]
|
Слухи
[25]
|
Эрнст Березкин
[88]
|
Моё дело
[109]
|
Геннадий Федоров
[11]
|
BingHan
[4]
|
|
|
Main » 2013 » Бэс ыйа » 6 » Бу ылыллыбыт сокуонунан балыы´а, оскуола, о±о саада бюджеттан µбµлээ´ини та´ынан, т³л³бµрдээх ³²³±³ к³´µ³хтэрэ, атыннык эттэххэ, о±ону µ³рэ
Бу ылыллыбыт сокуонунан балыы´а, оскуола, о±о саада бюджеттан µбµлээ´ини та´ынан, т³л³бµрдээх ³²³±³ к³´µ³хтэрэ, атыннык эттэххэ, о±ону µ³рэ | 16:55 |
Инники кэскили та²нарыы!
Бу кµннэргэ республика±а «Саха АССР тэриллибитэ 100 сылын бэлиэтиир тэрээґиннэр» тустарынан кэпсэтии бара турар. СР Президенин ыйаа±а тахсыбыта. Ол эрээри билиІІи олохпут сорох ірµттэрин ылан кірµі±µІ… Сэбиэскэй былаас Сахабыт сиригэр ³р³г³йдµ³±µттэн ылата хас нэ´илиэк аайы оскуолалар б³±³л³р³ дьэндэспиттэрэ, сэргэхсийии, ки´и б³±³ элбээн, µ³рэ±э суох норуот, хара²аттан сырдыкка биирдэ баар буола тµспµппµт. Уопсайынан да±аны, учууталлар нэ´илиэккэ оччоттон бачча±а диэри туллар тутаах дьоннорбут буолаллар. Урут-уруккуттан совхоз отделениетын управляющайдара, сельсовет председателлэрэ учууталларынан солбуллан олус сити´иилээхтик, та´аарыылаахтык µлэлээн, наар хай±алга, чиэскэ-бочуокка сылдьыбыттара. ¥чµгэй µлэлээх оскуолалар элбэх о±ону µ³рэппиттэринэн буолбакка, тахсыылаах µлэ´ит буолбут µ³рэнээччилэринэн биллэллэр. Ити ту´унан 140 сыл аннараа ³ттµгэр биллиилээх учуонай, анатом, хирург Николай Иванович Пирогов бу курдук бэлиэтээн турар: «Каждая школа славна не числом, а славою своих учеников».
Били²²и кэм²э кимиэхэ да±аны кистэлэ² буолбатах саха тыла, нуучча тыла а´ары киртийэн, бэйэ ыккардыгар дьиэ и´инээ±и да, кэпсэтиибититтэн ки´и сонньуйар буолла. Ол эбэтэр µ³рэхпитин оскуолаларга о±о сайдан билиини ыларыгар буолбакка наар хайдах эрэ политическай, социальнай а²аардаахтык ыытыллар буолла диэ±и ба±арыллар. Дьи²инэн и´игэр киирдэххэ, µ³рэтээччи учуутал о±о±о билиини биэрэ сатыыра дьэ²кэ, ол гынан баран аныгы µйэ±э µ³рэ±и та´ынан дьарыктанарга т³л³бµрµ олохтооннор толкуйдаан да к³рд³хх³ атын интэриэс µ³скµµ тµ´эр. Репетиторство диэн тыл баар буолла. Атыннык эттэххэ: учуутал µрдµк хамнастаныаххын ба±арар буоллаххына, бэйэ² булун диэн буолар. Ол кэнниттэн µчµгэй бэлэмнээх о±ону кµµт… Сэбиэскэй эрдэ±инээ±и µ³рэх биэриитэ хайдах да µ³хтэллэр олус µрдµк та´ымнаа±ын, мин санаабар, биир да учуутал м³ккµ´µ³ суо±а. Ол эбэтэр учуутал хамна´ын олус µрдµк да буолбатар били²²и олох ирдэбилигэр эппиэтиир курдук та´ым²а та´аардахха эрэ сити´иини ылыахпыт. £ск³тµн Со±уруу Корея±а учуутал уонна врач хамнастара дойдуларын салайааччытын хамна´ын кытта дьµ³рэлии эбит буолла±ына, би´иэхэ инникитин дойдуну туругурдуохтаах дьоммутун бэлэмниир учууталларбытыгар сы´ыан хайда±ын бэйэ±ит толкуйдаа².
Ити суруйуллубутун курдук сыыйа-баайа суобаспытын сµтэрэн аны µрдµк барыс инниттэн кµ²²э к³рбµт кµндµ к³мµстэрбитигэр-о±олорбутугар киирдибит. Ол эбэтэр сайдыыга бы´аччы кыа±ы биэрэр µ³рэхпитигэр т³л³бµрµ киллэриибит буолла. Ки´и ³йµгэр-санаатыгар да баппат сµрдээх ыар тыыннаах кэм²э олоробут. £ск³тµн дойду салайааччылара аа±ан-суоттаан µ³рэх сокуонун т³л³бµрдээх буолар гына ылыммыт буоллахтарына, би´иги кинилэргэ норуот буолбатахпыт. Билигин µлэ боппуруо´а олус сытыытык турар, ордук тыа сиригэр. Ол эбэтэр µ³рэ±и сокуонунан т³л³бµрдээх о²отторбут буоллахтарына, би´иги дьоммут ити боппуруо´у республика аатыттан µрдµк ³´µ³лээхтэргэ кыайан туруорсубатах буоллахтарына, сиэр-туом, майгы-сигили сµппµт, атыннык ³йд³³т³хх³ µрдµк хамнас, дуо´унас эрэ иннигэр олорор курдук буолан тахсаллар.
Ырытан к³рµ³ххэйи² эрэ, маны барытын. Былаас партиятын кµ´эйии а²аардаах бы´аччы туруорсуутунан 2010 сыл ыам ыйын 8 кµнµгэр 83-с нµ³мэрдээх федеральнай сокуон ылыныллыбыта. Ону тутан туран, бу ааспыт сыл бµтэ´игэр µ³рэх сокуонун ылыннылар. Бу сокуоммут туох содуллаа±ын, туохха тиэрдиэхтээ±ин айбыт та²ара билэр диэ±и, µ³рэххэ т³л³бµр сокуон бы´ыытынан модьуйуу былаастаах олоххо киирдэ диэххэ наада.
Бу ылыллыбыт сокуонунан балыы´а, оскуола, о±о саада бюджеттан µбµлээ´ини та´ынан, т³л³бµрдээх ³²³±³ к³´µ³хтэрэ, атыннык эттэххэ, о±ону µ³рэтэргэ, о±о садыгар сырытыннарарга, доруобуйабыт анали´ыттан са±алаан барыта харчыга турар буолуо±а. Харчыта, дохуота, µлэтэ суох ки´иэхэ бу хайдах дьайыан сэрэйиэххэ эрэ с³п. Оскуола±а аны кµ´µ²²µттэн сµнньµнэн тутаах предметтэргэ нэдиэлэ±э иккилии чаас эрэ уруоктар бэриллиэхтэрэ. Математика, физика, геометрия, химия, тыл курдук уустук предметтэргэ ити бы´ыллыбыт кэм²э хайдах да сордонноххуна о±о±о билиини биэрбэккин. Ол эбэтэр т³р³ппµт о±о±ор билиини биэриэххин ба±арар буоллаххына харчыгын остуолга уур, оччо±о µ³рэтиэхпит диэн буолар. Арай бу ыал µс, тµ³рт, биэс о±олоох буоллун? Ба±ар элбэх о±олоохторго туох эмэтэ чэпчэтиини толкуйдаатахтарына да±аны, т³´³ да, µрдµк хамнас уйуммат буолуохтаах. Дьэ, уонна материнскай капитал инниттэн о±олонон абыран?!! Ол эбэтэр ха²ас илиитинэн биир солкуобайы биэрэн баран, у²а илиитинэн судаарыстыба µс солкуобайгын туура тутан ылыахтаах. Материнскай капитал биирдэ эрэ бэриллэрин умнума², онтон о±о куруутун а´ыан, та²ныан, µ³рэниэн ба±арар!
Государственнай Дума быыбарын иннинэ атыннык чообур±аспыттара дии, ³йдµµр буоллаххытына. Тыа дьоно кинилэргэ, µ³рэ±и т³л³бµрдээх о²орбут дьоннорго итэ±эйбиттэрэ уонна куоластаабыттара! Ол эбэтэр дьи²нээх сирэйдэрин мааскатын быыбар кэнниттэн у´ула охсон баран, талбыт дьоммут бары биир ки´и курдук µ³рэх т³л³бµрдээх буоларыгар куоластастылар, ол и´ин ылылынна ити сокуон. Коммунистар утары куоластаабыттарын та´ынан т³л³бµрэ суох µ³рэх сокуонун барылын киллэрбиттэрин былаас партията араа´ынайдаан эридьиэстээн элбэх куоластаах буоланнар бэйэлэрэ µ³рэххэ т³л³бµрµ киллэрэр ту´унан о²орон ылыннылар.
Били²²и тутулу тула эккэлээччилэр µрдµк хамнаска уонна сыа±а-арыыга т³кµнµйэ сылдьаллара олус µчµгэйдик ³йд³н³р суол. Ол гынан баран, µтэ´э туолара диэн баар. Норуоту у´уннук албыннаан олорор табыллыбата буолуо. Норуот кырдьыгы эрэйдэ±инэ, норуот билиэн ба±арда±ына сорох-сорохтор бэйэ-бэйэбитин уксу´уу б³±³ буолуохпутун с³п уонна урукку курдук репрессия диэн ааттыахпыт, ата±астаммыт-баттаммыт аатырыахпыт.
Ха´ыакка аа±ан биллэххэ, быыбар чуга´аан, би´игини «абыраан» тумус туттар дьоннорбут партияттан партия±а сµµрэкэлээн ахан эрэллэрэ и´иллэр. Ити абырыа±ым, бу абырыа±ым диэн тµ³стэрин т³´³ эрэ кырбаналлар?... А²ардас бэчээккэ биллэринэн µстµµ-тµ³ртµµ партияны уларыппыт б³т³ст³р бааллар. Сааппакка саатар партияттан тахсан баран атын партия±а кииримиэхтэрин дуу, хайдах дуу? Эчи сµрµн. Суобастарын сµтэрбэтэх дьоннор бааллар ээ. Ки´и ал±а´ыыра кэмнээх буолуо дуо, онноо±ор буолуохтар сатаан ³йд³³б³тт³р, ону баара. ¥³рэхтээ´ин боппуруо´а сотору ³сс³ сытыырхайыа±а дии саныыбын. Коммунистар Дума±а киллэрбит сокуон барыла «¥³рэхтээ´ини-барыгытыгар» норуот бµтµннµµ µ³рэхтэнэригэр, ким µ³рэниэн ба±арарга барыларыгар анаммыта. Былаас партията µ³рэхтээ´и²²э ыллаттарбыт сокуона талыллыбыттарга, ол эбэтэр харчылаахтарга, баайдарга, µрдµк ³´µ³лээхтэргэ о²о´уллубут сокуонунан буолар. Оччотугар боростуой дьон о±олоро талааннаах, да буоллахтарына µ³рэммэккэ хаалар кыахха киирэллэр. Итинник буолар тµбэлтэтигэр ку´а±аннык эттэххэ, норуот бы´ыытынан µµрµллэ сылдьар сµ³´µлэргэ (стадо баранов) сотору кэминэн майгыннаан киирэн барыахпыт.
Онон бу сокуонунан былаас тугу ба±арарын толкуйдаан уонна сылыктаан баран, саатар би´иги бэйэбит депутаттарбытыттан ыйытала´ыахха баар этэ: то±о маннык буолла диэн уонна инникитин µлэтэ суох олорор атыннык эттэххэ бары´а, дохуота суох олорор бар-дьоммут хайдах буолалларый? Инникитин о±олорбутун хайдах µ³рэттэрэбитий диэн? «Бил ба´ыттан сытыйар» диэн саха ³´µн хо´ооно ба±ар би´иги били²²и олохпутугар туох эрэ сы´ыаннаа±а дуу?!.
Петр АММОСОВ
|
Category: Образование и наука. Школа. Детсад |
Views: 1454 |
Added by: uhhan1
|
|
|
Ааҕыылар |
Баар бары (online): 86 Ыалдьыттар (гостей): 86 Кыттааччылар (пользователей): 0 |
|